ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ 2012 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΠΑΛ

Α1.               Στο συγκεκριμένο κείμενο ο συγγραφέας εξηγεί τη στενή σχέση της σκέψης με τη γλωσσική έκφραση.  Αρχικά υποστηρίζει ότι μέσω του λόγου, είτε στη γραπτή είτε στην προφορική του μορφή, γίνεται φανερός ο πνευματικός κόσμος του ατόμου. Στη συνέχεια επισημαίνει ότι βασικές προϋποθέσεις ορθής σκέψης και επιτυχημένης γλωσσικής έκφρασης θεωρούνται, εκτός από τα φυσικά χαρίσματα, η αγωγή που δέχεται ο άνθρωπος από την οικογένεια, το ......σχολείο και την ίδια την κοινωνία.

Β1.              Ο τρόπος έκφρασης ενός ανθρώπου σε μεγάλο βαθμό αποκαλύπτει στοιχεία της προσωπικότητας ή του χαρακτήρα του. Η γλωσσική έκφραση, είτε στη γραπτή είτε στην προφορική της μορφή, καταδεικνύει το πνευματικό επίπεδο, την επάρκεια ή την ανεπάρκεια των γνώσεων, τον συναισθηματικό κόσμο και τις ηθικές αξίες ενός ατόμου. Παράλληλα από τον τόνο της φωνής του συνομιλητή και από τις χειρονομίες που συνοδεύουν την ομιλία του είναι δυνατόν να εξακριβώσουμε όχι μόνο το ‘φαίνεσθαι’ αλλά και το ‘είναι’ του ατόμου.

Β2.               Στην πρώτη παράγραφο του κειμένου ο συγγραφέας χρησιμοποιεί ως τρόπο πειθούς την επίκληση στην αυθεντία. Αναφέρεται συγκεκριμένα στο έργο «Σοφιστής» του Πλάτωνα.

Β3.               α) Συνώνυμες λέξεις:

εκφράζεται: επικοινωνεί

θάρρος: τόλμη

κύριο: βασικό

αποφασιστική: καθοριστική

παρέχουν: προσφέρουν

β) Αντώνυμες λέξεις

άστοχο : εύστοχο

κρύψει : αποκαλύψει, φανερώσει

φτώχεια :πλούτος

σωματικές :πνευματικές

φυσικό :τεχνητό

Β4.               Η  κοινωνία και οι φορείς της ως βασικός παράγοντας διαμόρφωσης προσωπικότητας.

Γ1.

Τίτλος: Η γλώσσα των νέων

Πρόλογος: Οι νέοι στις καθημερινές τους σχέσεις με τους συνομήλικους τους χρησιμοποιούν έναν ιδιαίτερο τρόπο έκφρασης, μία ιδιάζουσα γλώσσα, έναν τρόπο επικοινωνίας που χαρακτηρίζεται από τυποποιημένες εκφράσεις αναμεμειγμένες με ξενικές λέξεις, αλλά και όρους που σχετίζονται με τα τεχνολογικά μέσα (διαδίκτυο, κινητό τηλέφωνο), τα οποία χρησιμοποιούν ευρέως.

Κ. θέμα:

Α ερώτημα: λόγοι χρήσης αυτής της γλώσσας-λόγου

       Αμφισβήτηση προς το κατεστημένο, χάσμα, γενεών, αναγκαιότητα διαφοροποίησης τους (χαρακτηριστικά νέων: επαναστατική διάθεση, προοδοπληξία, μίμηση).

       Ενασχόληση με τεχνολογικά μέσα (διαδίκτυο, ΜΜΕ).

       Ελλιπής ανθρωπιστική και γλωσσική παιδεία (ο ρόλος των φορέων αγωγής: εκπαίδευση, οικογένεια).

Β ερώτημα: παράγοντες που μπορούν να συμβάλλουν στην καλλιέργεια της γλώσσας

       Ο ρόλος της εκπαίδευσης: διάλογος στη σχολική τάξη, άρση της απομνημόνευσης, ενίσχυση των γλωσσικών μαθημάτων, σύνδεση αρχαίας – νέας ελληνικής, βιβλιοθήκες, ομιλίες, βιβλία.

       Ο ρόλος της οικογένειας: πρωταρχικό σχολείο του ανθρώπου, διάλογος, γλωσσικά πρότυπα, αγάπη για το βιβλίο.

       Ο ρόλος των πνευματικών ανθρώπων: να βρίσκονται κοντά στους νέους, να συζητούν μαζί τους παρέχοντας τους ορθά γλωσσικά πρότυπα.

       Ο ρόλος των ΜΜΕ: καλή γλωσσική παιδεία των παρουσιαστών, δημοσιογράφων και άλλων πρωταγωνιστών, ειδικές γλωσσικές εκπομπές, γλωσσική αναβάθμιση εκπομπών.

       Η συμβολή των πολιτικών: αποφυγή λαϊκισμού, κενολογίας.

Επίλογος:

Είναι πλέον σαφές ότι η γλώσσα μας δέχεται χτυπήματα που την τραυματίζουν και την οδηγούν σταδιακά σε θάνατο. Βέβαια η γλώσσα των νέων δεν είναι πάντα κατακριτέα, αφού θα μπορούσε να θεωρηθεί ως ένα ιδιαίτερο γλωσσικό ιδίωμα το μπορεί να συμβάλλει στην εξέλιξή της. Γι’ αυτό λοιπόν κρίνεται απαραίτητη η συμβολή των φορέων αγωγής, η επίδειξη υπευθυνότητας απέναντι στους νέους και την γλωσσική τους παιδεία, ώστε η γλώσσα μας, το ζωντανό αυτό κομμάτι του πολιτισμού μας να διαφυλαχθεί ακέραιο, μέσα στο ευρύτερο κλίμα της παγκοσμιοποιημένης και μαζοποιημένης κοινωνίας μας.

Ευχαριστώ για την προσοχή σας.

Επιμέλεια απαντήσεων: Βάβουλας Γιώργος

Ραγκούση Άννα