ΣΕ ΒΛΕΠΩ

Φωτεινή Μαστρογιάννη

«Σε μια εποχή καθολικής εξαπάτησης, το να λες την αλήθεια είναι μία επαναστατική πράξη»

Τζωρτζ  Οργουελ

Η παγκόσμια διακυβέρνηση και η παγκόσμια επιτήρηση των πολιτών όλου του..... πλανήτη αναφέρονται τακτικά στα εναλλακτικά μέσα αλλά αγνοούνται πλήρως από τα συστημικά. Όταν, δε, γίνεται αναφορά από κάποιον σε αυτά, αποκτά την ταμπέλα του συνωμοσιολόγου και κατ’επέκταση του γραφικού, συμπεριφορά αρκετά ενδεικτική του πνευματικού απομονωτισμού της ελληνικής κοινωνίας.

Μεγάλο μέρος της ελληνικής διανόησης δεν αναφέρεται σε αυτά είτε από άγνοια είτε από προσήλωση στον οικονομισμό που κυριαρχεί σε όλες τις συζητήσεις είτε από φόβο να μην θεωρηθούν «συνωμοσιολόγοι» - άλλωστε στη χώρα μας η καταστολή της πρωτοτυπίας και της διανοητικής ελευθερίας είναι σύνηθες φαινόμενο. 

Ωστόσο, διεθνείς διανοούμενοι όπως ο οικονομολόγος Νόρμπερτ Χέρινγκ με το βιβλίο του «Η κατάργηση των μετρητών και οι συνέπειές της» αλλά και ο ομότιμος καθηγητής του ΠανεπιστημίουParis VII- Dennis Diderto και πρ. διευθυντής της ισπανικής έκδοσης της Le Monde diplomatique Ιγνάσιο Ραμονέ στο βιβλίο του «Η αυτοκρατορία της επιτήρησης» Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου αναφέρονται στο θέμα του περιορισμού της ατομικής ελευθερίας μέσω του ηλεκτρονικού χρήματος όπου θα καταγράφονται όλες οι κινήσεις του ατόμου με ψευτοδικαιολογία την πάταξη της φοροδιαφυγής αλλά στην ουσία για πλήρη επιτήρηση και απομάκρυνση των αντιιφρονούντων με κλείσιμο των τραπεζικών τους λογαριασμών (Χέρινγκ) και με τη γενικότερη ηλεκτρονική παρακολούθηση όλων των δραστηριοτήτων του ανθρώπου (Ραμονέ).

Στο βιβλίο του Ραμονέ θα σταθώ ιδιαίτερα αναφέροντας συγκεκριμένες παραπομπές του που μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση και το οποίο συστήνω ανεπιφύλακτα.

Στη σελ. 67 αναφέρεται στις αποκαλύψεις του Σνόουντεν για το μυστικό πρόγραμμα με το όνομα PRISM που αναπτύχθηκε από την NSA(National Security Agency – Υπηρεσία Εθνικής Ασφάλειας)  από το 2007 και μετά. «Αυτό συνιστά την πιο κολοσσιαία υπεξαίρεση προσωπικών δεδομένων στην ιστορία, καθώς αφορά δισεκατομμύρια ανθρώπους που χρησιμοποιούν καθημερινά, στις πέντε ηπείρους τις υπηρεσίες τουFacebook, του Gmail, του Skype ή του Yahoo. Αν, μέσα στα δέκα τελευταία χρόνια, ένα άτομο χρησιμοποίησε μία από αυτές τις εταιρείες, τα δεδομένα του είναι σίγουρο ότι έχουν υποκλαπεί και αποθηκευτεί από την NSA στο πλαίσιο του προγράμματοςPRISM». Αντιλαμβανόμαστε στο σημείο αυτό ότι αφενός όλοι έχουμε λίγο έως πολύ χρησιμοποιήσει τις παραπάνω υπηρεσίες αφετέρου έχουμε δώσει προσωπικά μας στοιχεία σε ηλεκτρονική μορφή όχι μόνο σε αυτές αλλά και σε τράπεζες, υπηρεσίες του δημοσίου, σούπερ μάρκετ κτλ. Όλα αυτά συγκεντρώνονται σε μεγάλες βάσεις δεδομένων και ο κάτοχος αυτών έχει πλήρη γνώση όλων των δραστηριοτήτων και των προτιμήσεών μας. Η κατάσταση μοιάζει και προβλέπεται να γίνει ακόμα πιο  εφιαλτική. 

Στη σελ. 85, ο Ραμονέ γράφει: «Ο Κρις Αντερσον, πρώην αρχισυντάκτης του περιοδικού Wired και ιδρυτής της 3DRobotics, μιας εταιρείας κατασκευής ρομπότ…προβλέπει ότι στο εγγύς μέλλον, με τον πολλαπλασιασμό των δρόνων «θα υπάρχουν εκατομμύρια κάμερες που θα πετούν πάνω από τα κεφάλια μας.» Οι δρόνοι αυτοί θα βασίζονται σε «μοντέλα ζωής»: αν ένα άτομο εμφανίζει «χαρακτηριστικά ζωής» που παραπέμπουν «οπτικά» σε εκείνα ενός ατόμου το οποίο έχει ταυτοποιηθεί ως «επικίνδυνο» θα στοχοποιείται και θα εξολοθρεύεται. Το όνομά του δεν θα γνωστοποιείται σε καμία στιγμή: η ταυτότητα έχει μικρότερη σημασία απ’ότι η φυσική εξόντωση κάποιου που μοιάζει με «επικίνδυνο» τρομοκράτη». Τα χαρακτηριστικά ζωής που αναφέρει ο Αντερσον δεν θα είναι μόνο οπτικά αλλά προφανώς θα συνδυάζονται με τις υπάρχουσες βάσεις δεδομένων. Αντιλαμβανόμαστε πόσο επικίνδυνο είναι για τη δημοκρατία να σκοτώνεται ένας άνθρωπος, απλώς με την υπόνοια ότι είναι τρομοκράτης. Ποιος μας λέει ότι ως τρομοκράτες δεν θα χαρακτηρίζονται όλοι όσοι είναι ενάντια του συστήματος και δεν θα εξοντώνονται άμεσα χωρίς κανένας να το όνομα τους δεν θα γνωστοποιείται πουθενά; Δημιουργείται λοιπόν μία αυτοκρατορία απόλυτου τρόμου και ελέγχου.

Θα συνεχίσω με την αναφορά του Ραμονέ στην τηλεόραση (σελ.87). Η τηλεόραση πέρα από εργαλείο χειραγώγησης της κοινής γνώμης, όπως έχω αναφέρει επανειλημμένως στα κείμενά μου, λειτουργεί πλέον και ως οικιακός χαφιές. «Στις Η.Π.Α., για παράδειγμα, η εταιρεία ηλεκτρονικών Vizio, με έδρα το Ιρβάιν της Καλιφόρνιας, ο μεγαλύτερος κατασκευαστής «έξυπνων» τηλεοράσεων που συνδέονται στο ίντερνετ, αποκάλυψε πρόσφατα ότιοι τηλεοράσεις της κατασκόπευαν τους χρήστες μέσω προεγκατεστημένων τεχνολογιών».

Η κοινωνία επιτηρείται πλέον από παντού και «μία κοινωνία που ξέρει ότι επιτηρείται διαρκώς γίνεται πολύ γρήγορα πειθήνια και δειλή».  Άλλος ένας λόγος εξήγησης της απάθειας της κοινωνίας. Το τρομακτικό όμως είναι ότι πλέον οι άνθρωποι αρχίζουν να επιθυμούν την υποταγή τους.  Στο κείμενό μου «ο Μεγάλος Αδερφός και το Διαίρει και Βασίλευε» αναφέρω το αποτέλεσμα της έρευνας του κοινωνιολόγου Φρανκ Φρουέντι σε φοιτητές οι οποίοι δήλωσαν ότι «η ελευθερία δεν είναι κάτι τόσο σημαντικό». Αυτές οι δηλώσεις εθελοντικού  περιορισμού της προσωπικής ελευθερίας συμπίπτουν και με αυτό που αναφέρει ο Ραμονέ (σελ. 94) : «το 63% των Γάλλων δηλώνουν πρόθυμοι για έναν «περιορισμό των ατομικών ελευθεριών στο διαδίκτυο, εν ονόματι του αγώνα κατά της τρομοκρατίας. Αποδεικνύουν έτσι ότι σε θέματα υποταγής, τα περιθώρια προόδου παραμένουν μεγάλα».

Ο σύγχρονος άνθρωπος λοιπόν δηλώνει ότι επιθυμεί τον περιορισμό της ελευθερίας του και δεν διστάζει στα πλαίσια αυτά να θεωρεί αυτονόητο και τον περιορισμό της ελευθερίας των άλλων. Το σύγχρονο κουτσομπολιό, η παραβίαση της ιδιωτικότητας, η συνεχής παρακολούθηση του τι κάνουν οι άλλοι ξεφεύγουν από τα πλαίσια του παρελθόντος όπου συνήθως επιδίδονταν σε αυτά άτομα χαμηλής παιδείας και αρκετές φορές, αλλά όχι πάντα, και κοινωνικού επιπέδου. 

Πλέον διαμορφώνεται μία συμπεριφορά «που αναμιγνύει αξεδιάλυτα την ηδονοβλεψία και την επιδειξιομανία, την επιτήρηση και την υποταγή».  

Η ηδονοβλεψία έχει καλλιεργηθεί πλήρως από την τηλεόραση μέσω των τηλεσκουπιδιών τύπου Μπιγκ Μπράδερ, Σαρβάιβορ κτλ. όπου ο τηλεθεατής αποχαυνωμένος παρακολουθεί το τι κάνουν οι άλλοι. Την επιδειξιομανία την παρατηρούμε παντού, ακόμα και μέσα στην κρίση, με τη λογική ο μονόφθαλμος οδηγεί τους τυφλούς. Η λατρεία του χρήματος που επιβάλλει το οικονομικό σύστημα, καθιστά το χρήμα  υπέρτατο αγαθό, θεωρείται το μόνο που δίνει «αξία» στον άνθρωπο.

Η επιτήρηση έχει γίνει πλέον εθελοντική ασχολία, έχουμε τονεθελοντή ρουφιάνο ο οποίος παρατηρεί και αναφέρει τα πάντα (έννοιες όπως συλλογικότητα, συναδερφικότητα, αλληλεγγύη του είναι, προφανώς, άγνωστες). Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο Ραμονέ «ένας από τους στόχους του «πολέμου τέταρτης γενιάς» είναι έτσι το πέρασμα από μια πληροφορημένη κοινωνία σε μια κοινωνία πληροφοριοδοτών». 

Ακόμα και οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών εντάσσονται στους πληροφοριοδότες. Στη συνέντευξή του ο Τζούλιαν Ασάνζ λέει χαρακτηριστικά: «Στην έννοια (σημ. κοινωνία πολιτών) πιστεύω, στην πραγματικότητά της όχι. Οι περισσότερες οργανώσεις αυτού που λέγεται «κοινωνία των πολιτών» χρηματοδοτούνται για να γίνουν πράκτορες στην υπηρεσία των κρατών ή των ισχυρότερων ιδιωτικών εταιρειών».

Όλα αυτά που περιγράφτηκαν είναι προφανώς εφιαλτικά, ο Ραμονέ προτείνει ως λύση την κωδικοποίηση/κρυπτογράφηση και συμμετοχή σε ιστότοπους ενώσεων όπως είναι το δίκτυο TOR, ταWikiLeaks και η La Quadrature du Net και προγράμματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου όπως το Caliopen.

Σημαντικό όμως είναι να αντιληφθούμε ότι οσύγχρονος απολυταρχισμόςμίας παγκόσμιας διακυβέρνησης που θα χρησιμοποιεί ως εργαλείο την παγκόσμια επιτήρηση είναι ante portas και ότι είναι καθήκον και ευθύνη μας ως πολίτες μέσω της αλλαγής της σκέψης και της συμπεριφοράς μας να τον αποτρέψουμε εάν επιθυμούμε την ελευθερία και όχι την υποταγή.