Μακεδονικό και η Πολιτική του Οίκτου

Φωτεινή Μαστρογιάννη

Έχει δημιουργηθεί πλέον και Μακεδονικό ζήτημα. Οι αναλύσεις εστιάζουν,και δικαιολογημένα, στην ιστορική και γεωοικονομική πλευρά, η επικοινωνιακή πλευρά όμως έχει παραληφθεί και σε αυτό το κείμενο θα προσπαθήσω να κάνω μία μικρή προσέγγιση.

Θεωρώ ότι είναι προφανές η ύπαρξη μίας συντονισμένης επικοινωνιακής εκστρατείας η οποία σχεδιάζεται από......
επαγγελματίες επικοινωνιολόγους. Η επικοινωνιακή αυτή εκστρατεία, τελευταία, έχει χρησιμοποιήσει την πολιτική του οίκτου.




Η πολιτική του οίκτου διακρίνει αυτούς που υποφέρουν από αυτούς που δεν υποφέρουν και εστιάζει στην παρατήρηση του αδύναμου, αυτού που δηλαδή υποφέρει από αυτούς που δεν υποφέρουν.

Η πολιτική του οίκτου δεν εξετάζει τις αιτίες πρόκλησης της δυστυχίας και εάν αυτή είναι δικαιολογημένη.  Για την πολιτική του οίκτου, προτεραιότητα έχει να δοθεί μία λύση στο πρόβλημα μέσω συγκεκριμένων πράξεων ανεξάρτητα από την απονομή δικαιοσύνης. 

Στην περίπτωση του Μακεδονικού, παρατηρούμε ένα πρόσφατο αφήγημα, σύμφωνα με το οποίο η Ελλάδα (ο ευτυχής) πρέπει να βοηθήσει τον δυστυχή (Σκόπια) που είναι ένα «μικρό και αδύναμο κράτος το οποίο δεν θα μπορεί να επιβιώσει χωρίς τη βοήθεια της Ελλάδας».

Στην πολιτική του οίκτου υπάρχουν οι ευτυχείς και οι δυστυχείς και η δικαιοσύνη δεν παίζει κανένα ρόλο αλλά είναι θέμα τύχης. Για να ανατρέξω στο προηγούμενο παράδειγμα, δεν εξετάζεται ποιος είναι ο πραγματικά ευτυχής και ποιος ο πραγματικά δυστυχής. Για παράδειγμα, αγνοείται πλήρως η ελληνική ιστορία και η συστηματική απώλεια των εδαφών της όπως και ο επικίνδυνος αλυτρωτισμός του δυστυχή (Σκοπίων). Δεν αναλύεται επίσης το κατά πόσο η Ελλάδα είναι ευτυχής, η οποία πέραν των διαρκών ακρωτηριασμών της βιώνει και μία σοβαρότατη οικονομική κρίση που έχει διώξει τον νεότερο και πιο ταλαντούχο πληθυσμό της και η οποία προκαλεί υπογεννητικότητα που οδηγεί στον εθνικό αφανισμό. Η «ευτυχής» λοιπόν Ελλάδα πρέπει ως τέτοια να παραχωρεί διαρκώς από οικονομική βοήθεια μέχρι εδαφικές παραχωρήσεις ενώ οι «δυστυχείς» δικαιολογούνται ως τέτοιοι να είναι επιθετικοί και διεκδικητικοί (!) εις βάρος της Ελλάδας.

Ο Μπολτάνσκι (Boltanski) αποκαλεί «κρίση του οίκτου» την κρίση μίας  συγκεκριμένης αντίληψης της πολιτικής, όπου η δικαιολόγηση της δημόσιας δράσης στο όνομα της παγκόσμιας ηθικής πραγματοποιείται με την προσφυγή σε ένα διάλογο για τον οίκτο με συναισθηματικό προσανατολισμό. Η δημόσια δράση σε αυτή την περίπτωση είναι η άμεση και άτακτη υποχώρηση της Ελλάδας όσον αφορά το Μακεδονικό και βασίζεται, θα τολμούσα να πω, σε μία στρεβλή ερμηνεία της παραβολής του Καλού Σαμαρείτη. 

Η επικοινωνιακή εκστρατεία πειθούς των Ελλήνων (για την εφαρμογή της πολιτικής του οίκτου), με τη χρήση ανυπόστατων  ύβρεων βλ. φασίστες, ακροδεξιοί κτλ. είχε ως στόχο την πρόκληση σοκ μέσω της δημιουργίας εσωτερικής ενοχής.



Ωστόσο, το μεγαλειώδες συλλαλητήριο της Θεσσαλονίκης και το ακόμα μεγαλύτερο που αναμένεται στην Αθήνα, δείχνει ότι η εκστρατεία αυτή έχει αποτύχει γιατί πιθανόν έχει προκληθεί το «φαινόμενο μπούμερανγκ» με άλλα λόγια, ο ελληνικός λαός έχει κουραστεί από τον συνεχή βομβαρδισμό μηνυμάτων υποτίμησής του και δεν μειώνει τη δυναμική του αντίδραση, αντίθετα την αυξάνει, κάτι που πολύ πιθανόν θα έχει και άλλες δυσάρεστες προεκτάσεις για το πολιτικό σύστημα.